İleri varisli damarlar konservatif tedavi yöntemleri kullanılarak her zaman başarılı bir şekilde tedavi edilemez. Bu nedenle varis damarları ameliyatla çıkarılır. Alt ekstremite varisli damarları için cerrahinin kendine has özellikleri, rehabilitasyon yöntemleri ve kontrendikasyonları vardır.
Damar ameliyatı hangi durumlarda yapılır?
Aşağıdaki durumlar sadece hastanede deneyimli uzmanlar tarafından yapılan ameliyatı gerektirir. Aşağıdaki durumlarda alt ekstremitelere cerrahi müdahale zorunludur:
- Hastalık yaygınlaşmış ve ilerlemiş ise;
- Safen damarlar çok genişlemişse;
- Kanın damarlardaki hareketi bozulursa, bu nedenle bacaklar sürekli ağrırsa, çabuk yorulur ve ağırlıkla aşırı yüklenir;
- Cilt trofik olarak etkilenmişse;
- Bacaklarda iyileşmeyen trofik ülserler varsa;
- Tromboflebit kötüleşirse.
Ameliyata nasıl hazırlanılır
Varisli damarların ameliyatına flebektomi denir. Bunun için önceden iyi hazırlanmak önemlidir. Varisli damarların cerrahi müdahale ile tedavisi, gerekli tüm testlerin yapılması ve vücudun gerekli incelemelerinin yapılmasıyla başlar. Operasyon gününde yapılması gerekenler:
- Sabah duşu alın;
- Aşırı kılların doktorun varisli damarlarla çalışmasını engellememesi için bacaklarınızı tıraş edin;
- Yaklaşan prosedüre hazırlanmak için hastaneye randevunuzdan biraz daha erken gelin.
Genel anestezi kullanılarak toplardamar damarlarının alındığı durumlarda hastaya akşamları temizleyici lavman yapılır.
Doktorunuz size bacaklarınızdaki varisleri ameliyatla tedavi etmenizi önerdiyse, ciddi sonuçlardan kaçınmak için ilaçlara karşı alerjik reaksiyonların varlığı konusunda onu bilgilendirmeniz önemlidir. Ameliyat anestezik ve iyot içeren ajanlar kullanılarak gerçekleştirilir. Bu nedenle bu tür ilaçlara alerjiniz varsa mutlaka doktorunuza bildirmelisiniz.
Alt ekstremite bölgesinde yapılan ameliyatlardan sonra hastanın rehabilitasyon için hastanede kalması gerekiyorsa, doktorun ayrıca sistematik olarak kullandığı ilaçlar hakkında da doktoru bilgilendirmesi gerekir.
Varisli damarlar için operasyon türleri
Alt ekstremitelerin varisli damarları farklı şekillerde tedavi edilir. Aşağıdaki cerrahi müdahale türleri mevcuttur:
- Flebektomi sırasında yalnızca varisli damarlardan etkilenen damarlar çıkarılır. Bacaklardaki küçük kesilerden hastalıklı damarlar çıkarılır;
- Büyük Safen damarını yan kolları ile birlikte çıkarmak için sıyırma işlemi yapılır. Varisli damarlar için yapılan bu operasyon kasık kıvrımındaki bir kesi yoluyla gerçekleştirilir. Ameliyat edilen damarlar bağlanarak bacağa sıkı bir bandaj uygulanır;
- Skleroz sırasında hastalıklı damarlar onları birbirine yapıştıran özel bir maddeyle doldurulur. Hastalıklı damarlar yerine, özel preparatların yardımıyla daha sonra iz bırakmadan eriyen yara dokusu ortaya çıkar;
- Alt ekstremitelerde varisli damarların tedavisi, venöz damarlara özel deliklerden nüfuz eden bir lazer ışını kullanılarak gerçekleştirilir. Lazer tedavisi ile damarlar birbirine kaynatılır, erir ve bir süre sonra kaybolur. Hastalardan gelen incelemeler, hastalığın nüksetmesinin meydana gelmemesi nedeniyle bu tür cerrahi müdahalenin oldukça etkili olduğunu göstermektedir.
Varisli damarlar için bacak ameliyatı bugün korkutucu değil. Cilt üzerinde yapılan küçük bir kesiden herhangi bir müdahale gerçekleştirilir. Cerrahi işlemlerden 24 saat sonra hasta evine taburcu edilebilir ve birkaç gün sonra işine dönmesine izin verilir.
Bacak ameliyatı öncesinde hastanın olası sonuçlardan haberdar olması önemlidir. Rehabilitasyon farklı şekillerde gerçekleşir. Ameliyat sonrası tedavi, ameliyatın nasıl, hangi bölgede ve ne tür anestezi altında yapıldığına bağlıdır. Genellikle flebektomiden sonra bacaklar çok acı verir ve hatta bir süre sonra kaybolan hematomlar bile ortaya çıkar. Lazer tedavisi sırasında alt ekstremitelerde hafif ağrı hissedilir.
Ameliyat sonrası rehabilitasyon
Alt ekstremite ameliyatlarından sonra nüksler çok nadir görülür. Hastanın daha fazla refahı yalnızca ona bağlıdır. Hematomları, kanamayı ve diğer komplikasyonları önlemek için doktorun tüm tavsiyelerine kesinlikle uymalısınız.
Varis ameliyatı geride bırakıldığında aşağıdaki rehabilitasyon önlemlerinin alınması önemlidir:
- Tamamen dinlenin;
- Dışarıda yürümek için;
- Her hasta için ayrı ayrı belirlenen izin verilen yükleri dikkate alarak fiziksel egzersiz yapın;
- Diyeti takip edin;
- Bacaklardaki ameliyatlı bölgeleri elastik bandajlarla sıkıca sarın;
- Özel örme kompresyon iç çamaşırı giyin;
- Çok ağır nesneleri kaldırmayın;
- Kilonuza dikkat edin.
Alt ekstremite ameliyatından sonra iki gün boyunca alkol içmek, ağır fiziksel efor yapmak, sıcak banyo yapmak, araba kullanmak kesinlikle yasaktır.
Dört gün boyunca alt ekstremitelerde ağrı ve vücut ısısında artış meydana gelebilir. Bu tür rahatsız edici semptomlarla baş etmek için ayaklarınıza masaj yapmanız önerilir. Kan akışını hızlı bir şekilde yeniden sağlamak ve venöz damarların tonunu arttırmak için çok hareket etmeniz önerilir.
Kan pıhtılarını önlemek için varisli damarların postoperatif tedavisi antiplatelet ajanlarla gerçekleştirilir. Doktor bir miktar asetilsalisilik asit reçete edebilir. Kanı inceltmek için hastaya glikozaminoglikan enjeksiyonu yapılır.
Enflamatuar sürecin tedavisi veya önlenmesi antibiyotiklerin yardımıyla gerçekleştirilir. Alt ekstremite ağrısını azaltmak için ağrı kesiciler reçete edilir.
Ameliyatlı bacağınızın hijyenini yaparken çok dikkatli olmanız gerekir. Dikişleri çıkarmadan önce bandajı ıslatmayın! Dikişler operasyondan yedi gün sonra, yaralar tamamen iyileştikten sonra alınır.
Çıkarıldıktan sonra dikkatli bir şekilde duş almanız gerekir. Yara izinin yakınındaki kabukları zorla koparamazsınız; kendi başlarına düşmeleri gerekir. Banyo yaparken ayağınızı yumuşak bir sünger ve bebek sabunu ile nazikçe yıkayın. Daha sonra yumuşak bir havluyla kurulanır ve yara izleri alkol veya parlak yeşil ile lekelenir. Bir ay boyunca sauna veya sıcak banyoda buharla yara izi bırakılmamalıdır.
Rehabilitasyon sırasında nasıl yenir
Kan damarlarını güçlendirmek için biraz sek kırmızı şarap, pancar veya domates suyu, üzüm suyu içilmesi, kızılcık, sarımsak ve limon tüketilmesi önerilir.
Varisli damarlar için tavsiye edilir:
- Günde iki kez elma sirkesi içirin. İki yemek kaşığı yarım bardak su ile seyreltilmelidir;
- Sebzeler arasında lahana, dolmalık biber, domates, havuç ve otlar yararlı kabul edilir. Onlardan salata hazırlayabilir, bitkisel yağ veya limon suyuyla tatlandırabilirsiniz;
- Meyvelere gelince, bektaşi üzümü, siyah kuş üzümü, portakal, çilek, elma, limon yemekte fayda var;
- Vücudu faydalı maddelerle doyurmak için tahıl lapası hazırlayın;
- Damarlarınızı E vitamini ile zenginleştirmek için yemeklerinize bitkisel yağ ekleyin - zeytin, kabak veya ayçiçeği;
- Venöz sistemi elastin ile doyurmak için diyette deniz ürünlerinin bulunması önemlidir. Her gün deniz yosunu yemeniz tavsiye edilir. Geliriniz müsaitse midye, yengeç, karides, istiridye ve kalamardan salata yapın;
- Damar sağlığını korumak için günde birkaç tane ceviz çekirdeği tüketilmesi tavsiye edilir.
Damar aldırma ameliyatından sonra yalnızca doğru ve dengeli beslenme daha hızlı iyileşmenize yardımcı olacaktır.
Ameliyat sonrası olası komplikasyonlar ve sonuçlar
Genel olarak ekstremitelerdeki varisli damarlara yönelik ameliyatlar iyi geçmektedir. Cerrahi tedavi başarılı olursa hasta iki gün sonra evine taburcu edilir. Ancak bazen önceden bilmeniz gereken beklenmedik komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Ekstremitelerde ameliyat sonrası olası komplikasyonlar:
- Bir ay içerisinde kendiliğinden kaybolan morlukların oluşması. Çok nadiren iki aydan fazla ciltte kalırlar;
- Bazen delinme veya kesi yapılan yerlerde cilt kalınlaşmaya başlar. Bir ay içinde mühür kendi kendine çözülür;
- Eğer cilt kesisi sinir uçlarına temas ediyorsa hasta bu bölgede ağrı hissedebilir. Yaraların tamamen iyileşmesi de biraz zaman alır;
- Ameliyat sonrasında bacaklara ağır yük uygulanması durumunda şişlikler meydana gelebilir. Bu nedenle damar ameliyatından sonraki ilk birkaç gün ağır işlerden kaçınılması önerilir.
Ameliyattan sonra açıklanan sonuçlardan kaçınmak için bunların önlenmesini sağlamak gerekir.
Önleyici tedbirler
Bazı kişilerin yaraları çok çabuk iyileşirken bazılarında ise keloid görünümü ortaya çıkar. Bu nedenle sadece varisli damarların alınması gerekmez, aynı zamanda istenmeyen sonuçlarla karşılaşmamak için tüm önleyici tedbirlerin alınması gerekir.
Uzmanlar operasyondan sonra hareket etmeyi, tek bir yerde oturmamayı veya yatakta yatmamayı öneriyor.
Ameliyat sonrası korunma şu şekildedir:
- Öncelikle dizlerinizi yavaşça bükün ve düzeltin. Venöz kan akışının hızını artırmak için ayaklarınızla dairesel hareketler yapın;
- Uyuduğunuzda bacaklarınızın gövdenizden biraz daha yüksekte olduğundan emin olun;
- Birkaç gün sonra yatakta aktif olarak oturmaya başlayın;
- Ameliyatlı bacağınıza elastik bir bandaj yerleştirin ve yürümeye ve hafif fizik tedavi egzersizleri yapmaya başlayın. Ameliyattan sonra üç ay boyunca elastik bandaj takılması tavsiye edilir.
Hastalığın tekrarlamasını önlemek için aktif bir yaşam tarzı sürdürmek, fizik tedavi uygulamak, havuza gitmek, sağlıklı ve dengeli beslenmek önemlidir.
Varisli damarların gelişmesini ve varisli damarların giderilmesini önlemek için egzersiz yapmanız, koşmanız, çok yürümeniz, yüzmeniz ve yoga derslerine katılmanız gerekir.
Gün boyunca çok fazla ayakta duruyorsanız, her iki saatte bir kısa molalar vermeniz gerekir; önce topuklarınızın üzerinde, sonra da ayak parmaklarınızın üzerinde yürüyün. Hamilelik sırasında varisli damarları önlemek için özel kompresyon çorapları veya taytların giyilmesi tavsiye edilir.
Varisli damarlar için cerrahiye kontrendikasyonlar
Varisli damarların ameliyatla alınması her zaman mümkün değildir. Hipertansiyon (hastalığın ileri evresi), koroner arter hastalığı, bulaşıcı hastalıkların ağır formları, erizipel ve egzaması olan kişilerde hastalığın cerrahi müdahale ile tedavisi yapılamaz.
Operasyon ayrıca hamilelik sırasında (özellikle 5 ila 9 ay arası) ve yaşlılıkta da kontrendikedir.
Varisli damarların çıkarılması operasyonunun deneyimli bir flebolog tarafından yapılması önemlidir. Bu nedenle sağlığınızı riske atmamak için farklı doktorların yorumlarını dikkatlice okumalısınız. Ancak doktorlar hakkında toplanan bilgilerin kapsamlı bir analizinden sonra seçilen uzmana gidebilir ve sorununuz konusunda ona güvenebilirsiniz.
Ameliyat sizin için kontrendike ise ne yapmalısınız?
Herhangi bir nedenle ameliyat olamıyorsanız varis tedavisi konservatif yöntemlerle gerçekleştirilir. Hastalığın ilk aşamaları şu şekilde tedavi edilebilir:
- Kompresyon giysileri sayesinde şişkin kan damarlarının tonu korunabilir. Doğru sıkıştırmayı seçmek için bir doktora danışmanız gerekir;
- Bacakların ağrıyan bölgeleri için yoğurt ve pelin kaynatma ile losyonlar yapabilirsiniz. Şerbetçiotu infüzyonundan yapılan bir kompres, Kalanchoe yapraklarından alkol tentürü, ballı lahana veya çiğ patates de faydalı olacaktır;
- Varisli damarların erken evresi hirudoterapi ile tedavi edilir. Tedavide kanı incelten ve damarlarda daha iyi dolaşmasına yardımcı olan sülük tükürüğü kullanılır. Ancak bu tür tedavilerden sonra bazen ciltte küçük yara izleri kalır;
- Hastalığı tedavi etmek için mavi kilden losyonlar, maskeler veya banyolar da yapılır;
- Bir doktora danıştıktan sonra bacaklardaki varisli damarlar özel farmasötik merhemler, kremler, yamalar, jeller veya tabletlerle tedavi edilebilir.
Açıklanan konservatif yöntemler yalnızca hastalığın ilk aşamalarında kullanılabilir. Varisli damarlar ciddi bir tezahür şekli edinmişse, ameliyattan kaçınılamaz. Bu nedenle bacak sağlığınızı korumak için zamanında doktora başvurmanız önemlidir.
Hastalar bacaklardaki varisli damarlar için ameliyata nasıl yanıt verir?
Varisli damarlara yönelik cerrahi müdahale ile ilgili tüm incelemeleri dikkatlice incelerseniz, aşağıdaki sonuca varabilirsiniz. Ameliyat endikasyonunuz varsa korkmanıza gerek yok. Doktorun diğer tüm talimatlarını yapmaktan ve kesinlikle takip etmekten çekinmeyin. Ve çok yakında varisli damarları ve onun tüm hoş olmayan semptomlarını unutacaksınız.
Artık bacaklardaki varisli damarlar için ne tür cerrahi müdahalelerin mevcut olduğunu biliyorsunuz. İstenmeyen komplikasyonları ve nüksetmeyi önlemek için ameliyata nasıl hazırlanılacağı ve ameliyat sonrasında ne yapılacağı.